كه‌ناڵى (السنة النبویة)ڕاسته‌خۆ

سه‌له‌فییه‌ت ئیسلامى پێشینه‌

ئیسلام به‌رنامه‌ى ژیانه‌

پاراستنى موسڵمان له‌سیحروجادو

لێره‌خۆت فێرى قورئان بكه‌

پوخته‌یه‌ك له‌جوانى وچاكه‌كانى ئیسلام

چاره‌سه‌رى(سحر- جن - مه‌س)

مامۆستای بەرێز من لە نوێژەكانم دا لەهەر ركعاتێك دا 10 ئایەت ئەخوێنمەوە لە رێی مۆبایلەوە واتە لەناو مۆبایلەكە ئەیخوێنمەوە ئەیگرم بە دەستمەوە ... ئایا ئەم كارەم جایزە ؟؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

مامۆستای بەرێز من لە نوێژەكانم دا لەهەر ركعاتێك دا 10 ئایەت ئەخوێنمەوە لە رێی مۆبایلەوە واتە لەناو مۆبایلەكە ئەیخوێنمەوە ئەیگرم بە دەستمەوە ...

1- ئایا ئەم كارەم جایزە ؟؟f

2- ئایا ئەگەر هەڵە بكەم لە خوێندنەوەدا تاوانبار نابم ؟؟

3- ئەم كارەم نابێتە بیدعە ؟؟

وەڵام: 

گرتنى قورئان به‌ده‌سته‌وه‌له‌نوێژدا زانایان بۆچونیان جیاوازه‌، شێخ عوسه‌یمین و شێخ فوزان ده‌فه‌رمون دروست نییه‌چونكه‌گرتنى قورئان به‌ده‌سته‌وه‌سوننه‌تى دانانى ده‌ستى رِاست له‌سه‌رچه‌پ له‌سه‌ر سینگ له‌ده‌ست ده‌دات، هه‌روه‌ها چاوت ده‌بێت له‌سه‌ر قورئانه‌كه‌بێت نه‌ك شوێنى سوجده‌كه‌، هه‌روه‌ها هه‌ڵدانه‌وه‌ى لاپه‌رِه‌كان سه‌رقاڵت ده‌كات، به‌لاَم لیژنه‌ى هه‌میشه‌یى بۆفه‌توادان ده‌فه‌رمون له‌نوێژى سوننه‌ت دروسته‌وه‌كو شه‌و نوێژ بۆئه‌وه‌ى نوێژه‌كه‌ت درێژ بێت،به‌لام له‌نوێژى فه‌رز باشتروایه‌قورئان به‌ده‌سته‌وه‌نه‌گریت وچه‌ندت له‌به‌ره‌ئه‌وه‌نده‌بخوێنیت، وه‌گرتنى مۆبایل به‌ده‌سته‌وه‌و قورئانى له‌سه‌ر بخوێنیت هه‌مان حوكمى هه‌یه‌. وه‌ئه‌گه‌ر هه‌ڵه‌بكه‌یت له‌خوێندنه‌وه‌دا تاوانبار نابیت ان شاءالله به‌لام هه‌وڵبده‌فێرى خوێندنه‌وه‌ى قورئان بیت تا هه‌ڵه‌نه‌كه‌یت.
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ ژ.م 07701207979

ئایا قورئان له‌به‌ربكه‌یت وپاشان له‌بیرت بچێته‌وه‌گوناهبار ده‌بیت؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

ئایا قورئان له‌به‌ربكه‌یت وپاشان له‌بیرت بچێته‌وه‌گوناهبار ده‌بیت؟

وەڵام: 

ابن حجر له‌فتح الباری دا ده‌فه‌رموێت ( سه‌له‌ف بۆچونیان جیاوازه‌سه‌باره‌ت به‌له‌بیرچوونى قورئان، هه‌یانه‌به‌تاوانى گه‌وره‌ى داناوه‌، به‌لاَم ئه‌و فه‌رمودانه‌ى كه‌كردویانه‌به‌به‌ڵگه‌صه‌حیح نین وه‌كو ئه‌وه‌ى كه‌پێغه‌مبه‌ر(صلى الله علیه‌وسلم) بفه‌رمێت(تاوانى ئومه‌ته‌كه‌م نیشاندرا هیچ تاوانێكم نه‌بینى گه‌وره‌تر له‌وه‌ى سوره‌تێك له‌قورئان له‌به‌ربكه‌یت پاشان له‌بیرت بچێت ) به‌لام لاوازه‌و زه‌عیفه‌. وه‌شیخ الاسلام له‌مجموع الفتاوى ده‌فه‌رموێت (قورئان له‌بیرچوون تاوانه‌) به‌لام شێخ عوسه‌یمین ده‌فه‌رموێت : ئه‌گه‌ر قورئان له‌بیرچوون به‌هۆى پشت گوێ خستن وبێ بایه‌خى وگرنگى نه‌دان بێت ئه‌وا تاوانبار ده‌بێت به‌لام ئه‌گه‌ر به‌هۆى سه‌رقاڵ ومه‌شغوڵ بوون بێت ئه‌وه‌تاوانبار نابێت یاخود ئه‌و كه‌سه‌خۆى شتى له‌بیربچێت وبیرو فیكرى خراپ بێت .والله اعلم
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لاَمى داوه‌ته‌وه‌ژ.م 07701207979

برام پرسیارێک سەبارەت خوێندنی سورەتی الفاتحە. ئایا مەئموم لەدوای ئیمامەوە لەکاتی نوێژی مغرب یان عیشا.ئەخوێنرێت پاش ولاالضالين؟ يان به س گوئ بگرن؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

برام پرسیارێک سەبارەت خوێندنی سورەتی الفاتحە. ئایا مەئموم لەدوای ئیمامەوە لەکاتی نوێژی مغرب یان عیشا.ئەخوێنرێت پاش ولاالضالين؟ يان به س گوئ بگرن؟

وەڵام: 

له‌و نوێژانه‌ى كه‌ئیمام به‌ده‌نگى به‌رز قورئان ده‌خوێنێت وه‌كو نوێژى به‌یانى ورِكعاتى یه‌كه‌م ودووه‌مى نوێژى مه‌غریب وعیشا ئایا مه‌ئموم سوره‌تى فاتیحه‌ده‌خوێنێت یاخود ته‌نها گوێده‌گرێت زانایان بۆچونیان جیاوازه‌هه‌یانه‌ده‌فه‌رموێت ده‌بێت فاتیحه‌بخوێنیت چونكه‌پێغه‌مبه‌ر(صلى الله علیه وسلم) ده‌فه‌رموێت :( لاصلاة‌لمن لم یقرأ بفاتحة‌الكتاب) صحیح الجامع 7513، واتا (نوێژ بۆكه‌سێك نییه‌كه‌سوره‌تى فاتیحه‌ى تێدا نه‌خوێنێت وه‌هه‌یانه‌ده‌فه‌رموێت نایخوێنێت وته‌نها گوێ ده‌گرێت وئه‌و فه‌رمووده‌یه‌ى سه‌ره‌وه‌بۆئه‌ونوێژانه‌یه‌كه‌به‌ده‌نگى نزم ده‌خوێندرێت یاخود كه‌خۆ به‌ته‌نها ده‌یكه‌یت ده‌بێت فاتیحه‌بخوێنێت به‌ڵگه‌شیان ئه‌مانه‌یه‌:
-خوا گه‌وره‌ده‌فه‌رموێت (وإذا قرئ القران فاستمعوا له وأنصتوا لعلكم ترحمون) واتا (كه‌قورئان خوێندرا ئێوه‌گوێ بگرن وبێ ده‌نگ بن به‌ڵكو خواى گه‌وره‌رِه‌حمتان پێ بكات)
ده‌فه‌رمون ئه‌مه‌له‌ناو نوێژو ده‌ره‌وه‌ى نوێژیشدا.
-پێغه‌مبه‌ر(صلى الله علیه‌وسلم) ده‌فه‌رموێت ( إنما جعل الإمام لیؤتم به.......... وإذا قرأ فانصتوا) صحیح أبی داود (3/ 160،واتا (ئیمام بۆیه‌دانراوه‌تا شوێنى بكه‌ون ...........وه‌ئه‌گه‌ر ئیمام قورئانى خوێند ئێوه‌بێ ده‌نگ به‌).
هه‌روه‌ها ده‌فه‌رموێت:( من كان له إمام فقراه‌الإمام له قراءه‌) صحیح الجامع 6487
واتا( هه‌ركه‌سێك ئیمامى هه‌بوو ئه‌وا خوێندنى ئیمام بۆئه‌ویشه‌كه‌ئه‌م به‌ڵگانه‌به‌هێزتره‌.
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لاَمى داوه‌ته‌وه‌ژ.م 07701207979

ئایا له‌ناو تاقیكردنه‌وه‌ى قوتابخانه‌ له‌ هۆڵى تاقیكردنه‌وه‌ چ دوعایه‌ك بخوێنین باشه‌؟؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

ئایا له‌ناو تاقیكردنه‌وه‌ى قوتابخانه‌ له‌ هۆڵى تاقیكردنه‌وه‌ چ دوعایه‌ك بخوێنین باشه‌؟؟

وەڵام: 

اللهم لا سهل إلا ماجعلته‌ سهلاً وأنت تجعل الحزن إذا شئت سهلاً).
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ ژ.م 07701207979

ئایا نوێژكردن به‌ له‌ش پیسیه‌وه‌ حوكمى چییه‌؟؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

ئایا نوێژكردن به‌ له‌ش پیسیه‌وه‌ حوكمى چییه‌؟؟

وەڵام: 

حه‌رامه‌وتاوانێكى گه‌وره‌یه‌ پێویسته‌ ته‌وبه‌ بكه‌یت وئه‌و نوێژه‌ دوباره‌ بكه‌یته‌وه‌.
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ ژ.م 07701207979

به‌رِێزمامۆستا ئه‌گه‌ر چونه‌لاى خێزان ئه‌گه‌ر هه‌ردووخه‌ته‌نه‌بگه‌نه‌یه‌ك به‌لام نه‌چێته‌ناو ئایا خۆششتن واجب ده‌بێت؟؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

به‌رِێزمامۆستا ئه‌گه‌ر چونه‌لاى خێزان ئه‌گه‌ر هه‌ردووخه‌ته‌نه‌بگه‌نه‌یه‌ك به‌لام نه‌چێته‌ناو ئایا خۆششتن واجب ده‌بێت؟؟

وەڵام: 

واجب نابێت ته‌نها به‌دوو شێواز نه‌بێت:
-هاتنه‌وه‌ى مه‌نى ئه‌گه‌ر داخلیش نه‌بێت.
-داخل بوون ئه‌گه‌ر مه‌نیش نه‌یاته‌وه‌.

به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ژ.م 07701207979

مامۆستا گیان ئەمرۆ جیدال و موناقەشە زۆر بووە لەنێو موسڵمانان ئایا ئامۆژگاریت چییە بۆمان ؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

مامۆستا گیان ئەمرۆ جیدال و موناقەشە زۆر بووە لەنێو موسڵمانان ئایا ئامۆژگاریت چییە بۆمان ؟

وەڵام: 

گفتوگۆ به‌دانایی وهێمنى وئارامى بۆتێگه‌شتن له‌حه‌ق كارێكى چاكه‌به‌لام ببێت به‌مشت ومرِوده‌مه‌قاڵێ ئه‌وا دروست نییه‌وپێویسته‌ده‌ستى لێ هه‌ڵبگریت پێغه‌مبه‌رى خوا (صلى الله علیه‌وسلم) فه‌رموویه‌تى (أنا زعیم ببیت فی ربض الجنة‌لمن ترك المرآء وإن كان محقاً) سلسلة‌الأحادیث الصحیحة‌(273) واتا ( من كه‌فیلم به‌ماڵێك له‌ده‌وروبه‌رولایه‌كانى به‌هه‌شت بۆكه‌سێك وازله‌مشت ومرِ بێنێت ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر حه‌قیش بێت.

به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ژ.م 07701207979

مامۆستا گیان ئایا پێغەمبەری خوا صلی الله علیه وسلم لە فتحی مەكەدا نوێژی لەناو كەعبەدا كرد ؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

مامۆستا گیان ئایا پێغەمبەری خوا صلی الله علیه وسلم لە فتحی مەكەدا نوێژی لەناو كەعبەدا كرد ؟
چونكە لە پوختەی صحیحی مسلم ( تألیف زكی الدین عبدالعظیم المنذری ) دا ( جلدی 2 ) دوو حەدیث هەیە لەوانەیە من لێی تێنەگەم یەكێكیان لە ابن عمر رضی الله عنه دەڵێت كە پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم لەگەڵ بیلال و اسامەی كوری زید و عثمانی كوری طلحە دەڵێت كە نوێژی تیدا كردووە ... هەروەها لە ( بخاری \ الصلاة \ 483 )
بەڵام حدیثی دووەم لە ابن جریج رەزای خوای لێبێت ریوایەت كراوە كە ابن عباس فەرموویەتی پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم نوێژی تێدا نەكردووە .. هەروەها ( بخاری \ الصلاة \ 389 )
هەروەها لە حدیثی یەكەم دا هاتووە كە پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم لە نێوان كۆڵەكەكانی كەعبەدا نوێژەكەی كردووە.

وەڵام: 

به‌ڵێ پێغه‌مبه‌ر(صلى الله علیه‌وسلم)له‌فه‌تحى مه‌ككه‌له‌ناو كه‌عبه‌نوێژى كردووه‌، وه‌كو له‌فه‌رمووده‌ى ابن عمر هاتووه‌، وه‌له‌فه‌رمووده‌ى ابن عباس هاتووه‌كه‌نوێژى تێدا نه‌كردوه‌، ابن حبان فه‌رموویه‌تى : كۆكردنه‌وه‌له‌نێوان ئه‌م دوو فه‌رمووده‌به‌م شێوازه‌یه‌كه‌دووجارى لێك جیاواز چۆته‌ناوكه‌عبه‌وه‌: یه‌كێكیان رِۆژى فه‌تحى مه‌ككه‌كه‌نوێژى تێدا كردووه‌وه‌كو ابن عمر ده‌فه‌رموێت ئه‌وى تریان له‌حه‌جى ماڵ ئاوایى له‌نوێژى تێدا نه‌كرد وه‌كو ابن عباس ده‌فه‌رموێت ، وه‌له‌(شرح السنة للبغوی)هاتووه‌كه‌ده‌فه‌رموێت (فیه دلیل على جواز الصلاة‌داخل الكعبة‌وهو قول عامه‌أهل العلم) واتا(به‌ڵگه‌یه‌له‌سه‌ر دروستێتى نوێژكردن له‌ناو كه‌عبه‌ى پیرۆز وه‌ئه‌مه‌ووته‌ى گشت زانایانه‌.
*- وه‌كه‌له‌نێوان كۆڵه‌گه‌كانى كه‌عبه‌نوێژى كردووه‌ئه‌مه‌فیعلى پێغه‌مبه‌ره‌(صلى الله علیه‌وسلم)كه‌تایبه‌ته‌به‌خۆى، به‌لاَم قه‌ولى پێغه‌مبه‌ر(صلى الله علیه‌وسلم)عامه‌و بۆگشت موسڵمانانه‌كه‌نه‌هى كردووه‌نوێژله‌نێوان كۆڵه‌گه‌كانى مزگه‌وت بكرێت وهاوه‌لاَنى ده‌ركردوه‌وئه‌وانیش خۆیان پاراستوه‌له‌نوێژكردن له‌نێوان كۆڵه‌گه‌كانى مزگه‌وت وه‌كو ڕنس ده‌فه‌رموێت (كنا نتقی هذا على عهد رسول الله (صلى الله علیه‌وسلم).
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ژ.م 07701207979

حوكمى كه‌سێك چیه‌كه‌رِه‌سم له‌دواوه‌بگرێ واته‌ده‌موچاوى ده‌رنه‌كه‌وێت چونكه‌پرسیارم له‌چه‌ند مامۆستا كردووه‌هه‌ریه‌كه‌و شتێكم پێ ئه‌ڵێن رِاى رِاست چیه‌به‌به‌ڵگه‌وه‌.

پرسیارەکە وەک خۆی: 

حوكمى كه‌سێك چیه‌كه‌رِه‌سم له‌دواوه‌بگرێ واته‌ده‌موچاوى ده‌رنه‌كه‌وێت چونكه‌پرسیارم له‌چه‌ند مامۆستا كردووه‌هه‌ریه‌كه‌و شتێكم پێ ئه‌ڵێن رِاى رِاست چیه‌به‌به‌ڵگه‌وه‌.

وەڵام: 

ئایا كه‌س هه‌یه‌رِه‌سم له‌دواوه‌بگرێت؟ وه‌بۆچییه‌تى؟پێغه‌مبه‌ر(صلى الله علیه‌وسلم) فه‌رموویه‌تى (الصورة‌الرأس) واتا(وێنه‌بریتییه‌له‌سه‌ر كه‌سه‌رى هه‌بێت وێنه‌یه‌ئیتر له‌پێشه‌وه‌بێت یان له‌دواوه‌
هه‌رسه‌ره‌، ئایا ده‌توانیت له‌دواوه‌بوو بڵێ ى سه‌رى نییه‌؟ بێگومان ناتوانیت، كه‌واته‌خۆتى لێ بپارێزه‌.
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ژ.م 07701207979

ئایا دروسته‌بێش ماره‌كردن كور داوابكات كه‌قژی یان برچی كچه‌كه‌ببینێت ؟یان تاچه‌ند دروسته‌جه‌سته‌ى كچه‌كه‌ببینیت؟

پرسیارەکە وەک خۆی: 

ئایا دروسته‌بێش ماره‌كردن كور داوابكات كه‌قژی یان برچی كچه‌كه‌ببینێت ؟یان تاچه‌ند دروسته‌جه‌سته‌ى كچه‌كه‌ببینیت؟

وەڵام: 

بێش ماره‌برِین ئافره‌ت بێگانه‌یه‌له‌و بیاوه‌ئه‌وه‌ى شه‌رع رِێگاى بێداوه‌بیبینیت ته‌نها ده‌م وچاو هه‌ردوو ده‌ستێتى، چونكه‌جوانى له‌ده‌م وچاویدا ده‌رده‌كه‌وێت ولاوازى وقه‌ڵه‌وى له‌ده‌ستدا ده‌رده‌كه‌وێت به‌لاَم شوێنى ترى ئافره‌ت دروست نییه‌بیبینیت وه‌گرنگیش نییه‌ده‌توانیت برسیاربكه‌یت ده‌رباره‌ى هه‌رشتێكى تركه‌مه‌به‌ستت بێت به‌بێ ئه‌وه‌ى بیبینیت،وه‌هاوه‌لاَنیش هه‌ربه‌م شێوازه‌ته‌ماشاى ئافره‌تیان ده‌كرد كه‌بیانویستایه‌مه‌به‌ستى ماره‌برِینیان بوایه‌.
به‌رِێز/ م.صلاح الدین عبدالكریم وه‌لامى داوه‌ته‌وه‌ژ.م 07701207979

كه‌ناڵى (القران الكریم) ڕاسته‌وخۆ.

په‌خشى رِاسته‌وخۆى ئامۆژگارى

ئه‌كادیمیاى ئامۆژگارى

ته‌فسیرى ڕێبه‌ر

جنۆكه‌ ده‌چێته‌ له‌شى مرۆڤه‌وه‌؟

ئاماری ماڵپەر

٢٦٨
٩٧٢
٦٧٢٥٣٣